آسیبهای اجتماعی: بررسی و پیشگیری
تعریف آسیبهای اجتماعی
آسیبهای اجتماعی به دستهای از نابسامانیها و ناهنجاریهای رفتاری افراد یک جامعه چه بهصورت فردی و یا جمعی اطلاق میشوند که ریشه در بینظمیها، کژ کارکردیهای پدیدههای اجتماعی و پیامدهای نامطلوب آنها دارد.
و به همین منظور آسیبشناسی اجتماعی به مطالعه و ریشهیابی بینظمیها، ناهنجاریها و مسائلی مانند بیکاری، اعتیاد، فقر، خودکشی و طلاق میپردازد. این شاخه علمی، علل و شیوههای پیشگیری و درمان آسیبهای اجتماعی را بررسی کرده و شرایط نابسامانیهای اجتماعی را تحلیل میکند.
جهت دریافت نوبت مشاوره با مرکز مشاوره خانواده امن تماس بگیرید.
علت وقوع آسیبهای اجتماعی
بیتوجهی به هنجارهای اجتماعی، زمینهساز انحرافات و کجرویهای اجتماعی است. زمانی که رفتارها با انتظارات و ارزشهای مشترک جامعه ناسازگار باشند، کجروی اجتماعی رخ میدهد. در این شرایط، افراد ناهمنوا با ارزشها و هنجارهای جامعه شناخته میشوند.
پیامدهای آسیبهای اجتماعی
آسیبهای اجتماعی علاوه بر سلب امنیت، مانعی برای رشد و توسعه جامعه محسوب میشوند. این مشکلات اغلب به بروز رفتارهای نابهنجار و انحرافات گسترده منجر میشوند که تأثیرات بلندمدت بر سلامت روانی و اجتماعی افراد جامعه دارند.
ملاکهای شناسایی رفتارهای نابهنجار
برای تشخیص رفتارهای آسیبزا، معیارهایی به کار گرفته میشود:
- معیار آماری: رفتارهایی که خارج از حد معمول جامعه باشند، نابهنجار تلقی میشوند.
- معیار اجتماعی: هر رفتاری که مخالف ارزشها و سنتهای جامعه باشد، نابهنجار است.
- معیار فردی: میزان آسیب روانی که فرد احساس میکند نیز شاخصی برای ناهنجاری است.
- معیار دینی: در جوامع دینی، ناسازگاری رفتار با آموزهها و هنجارهای دینی معیاری برای شناسایی رفتارهای نابهنجار است.
عوامل مؤثر در بروز آسیبهای اجتماعی
عوامل مختلفی در بروز آسیبها و انحرافات اجتماعی نقش دارند:
- عوامل فردی: ویژگیهای شخصیتی، ژنتیکی و جسمانی.
- عوامل روانی: اضطراب، پرخاشگری، اختلالات روانی.
- عوامل اجتماعی: فقر، بیکاری، اختلافات طبقاتی، مشکلات خانوادگی.
- عوامل محیطی: شرایط جغرافیایی، شهرنشینی و حاشیهنشینی.
راهکارهای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی
پیشگیری از آسیبهای اجتماعی نیازمند رویکردی جامع است که شامل آموزش، مشاوره، تقویت نهاد خانواده و بهبود شرایط اقتصادی باشد. اقدامات پیشگیرانه میتوانند از بروز بسیاری از مشکلات اجتماعی جلوگیری کرده و زمینه بازگشت افراد آسیبدیده به جامعه را فراهم کنند.