دیدگاه های زوج درمانی: نظریه سیستم های خانواده باون
یکپارچگی دو دیدگاه زوج درمانی: نظریه فمنیستی و نظریه سیستمی باون
دیدگاه های زوج درمانی می گوید، بسیاری از موضوعاتی که زوج ها با انها درگیر می شوند، بیشتر از اینکه موضوعات شخصی باشند، سیستمی هستند. به عنوان مثال، در طی فرایند فرهنگی اجتماعی شدن جنسیت، زنان به عنوان سرایداران اصلی، اکثر مسئوليت های مربوط به مراقبت از بچه ها و انجام کارهای خانه را به عهده می گیرند و مردان هم به عنوان تامین کننده های اصلی مطرح می گردند.
این گونه نظریه فمنیستی که به نقش های جنسیتی اعتراض دارد وارد خانواده درمانی سیستمی شده و تغییراتی ایجاد میکند. حال سوالی که زوج درمانگران با آن مواجه می شوند این است:
اولین سول دیدگاه های زوج درمانی اینست، در بافتی که نیروهای اجتماعی بر روابط دراز مدت تاکید دارند، ایا راهی وجود دارد که اثرات منفی سیستمی را در زوج ها کاهش داد، به طوریکه تصمیم های آنها بیشتر از انکه تحت تاثیر عکس العمل های عاطفی سیستم باشد بر عملکرد های شخصی خود انها تکیه کند؟
تغییر گام اول زوج درمانی، قدم اول مشکل ساز برای زوج ها
از دیدگاه زوج درمانی بیشتر زوج ها به خاطر اینکه هر کدام سعی در تغییر دیگری دارد، دچار مشکل می شوند.« چرا شوهرم در اماده کردن بچه ها به من کمک نمیکند؟» یا « چرا زنم همیشه میخواهد سر از کار من در بیاورد؟»
زمانی که ما به ناراحتی هایمان فکر میکنیم، در تحلیل انچه همسرانمان انجام می دهند و باعث ناراحتی مان میشوند و یا انچه برای شادی مان انجام نمی دهند، ماهر می شویم. خیلی مشکل است که ببینیم انچه که ما خودمان انجام می دهیم موجب گیر افتادنمان می شود.
بیشتر ما دیگران را برای تغییر کردن تحت فشار قرار می دهیم و انها هم سعی می کنند در همان موقعیت باقی بمانند و تغییر نکنند. در یک زمان ممکن است شخص در پاسخ به فشار عاطفی تغییر کند اما این تغییرات معمولا با ناخوشنودی و رنجش که به صورت اشکار یا پنهان بروز پیدا میکند همراه خواهد بود.
لذا بهترین تغییر تغییری است که با خواست و اراده خود فرد صورت بگیرد که پایدار و مثبت خواهد بود. زوج درمانگران در این بخش به زوج ها کمک خواهند کرد.
درمان از دیدگاه زوج درمانی سیستمی
درمان سیستم های خانواده باون و دیدگاههای زوج درمانی، اغلب با حضور یک عضو از خانواده در اتاق درمان انجام می شود. به دلیل اینکه زنان طوری اجتماعی شده اند که تحت تاثیر فشار های عاطفی دیگران قرار میگیرند، بنابر این حضور همسر و بچه ها در درمان به تلاش زنان برای تمایز یافتگی اسیب می زند.
اغلب زنان به سختی می توانند میان خودخواه بودن و تمرکز بر خود تمایز قایل شوند. بنابر این به تنهایی کار کردن در درمان با آنها می تواند فرایند تغییر را افزایش دهد.
همه ی مراجعان تغییر را با هدف حفظ ارتباط انتخاب نمی کنند. از دیدگاه فمنیستی، هدف درمان باون حفظ ارتباط نیست. هدف، کمک به شخص برای تعریف خود واقعی است. اگر یکی از زوج ها در این امر پیشرفت حاصل کند، اضطراب مزمن کاهش یافته و شانس موفقیت تغییر،افزایش می یابد.
نويسنده: زهرا سادات ميرشجاعي- مشاور خانواده
