تعریف تربیت جنسی:
تربیت جنسی را عده ای، به معنی آموزش رفتارهای جنسی سالم یا لذتخواهی در مدرسه میدانند و برخی دیگر با همین نگاه و برداشت، با تربیت جنسی مخالف هستند. عده ای اگرچه در عمل، بررسی برنامه های تربیت جنسی چنین باوری را تأیید نمیکند. با وجود این که سلامت جنسی از بخشهای ارزنده این حوزه به شمار میرود، اما این تنها بخش کوچکی از برنامه تربیت جنسی است و همین نکته چالشهایی را در آموزش جنسی به کودکان و نوجوانان برای والدین ایجاد مینماید.
هدف از تربیت جنسی چیست؟
در راهنمای تربیت جنسی، اهداف گسترده این حوزه را تحت عنوان افزایش فهم و دانش، روشن سازی احساسات، ارزشها و نگرشها، پرورش و نیرومندسازی مهارتها و کاهش رفتارهای پرخطر معرفی میکند پدران و مادران نمیتوانند و نباید نسبت به مسایل و سؤال جنسی فرزندان خود بیتفاوت باشند
آموزش جنسی از دشوار ترین ترین آموزش ها!!
این نوع تربیت از دشوارترین و حساسترین تربیتها محسوب میشود که اندک اشتباه و غفلتی در آن ممکن است کودکان را به وادی فساد بکشاند. بسیاری از دشواریهای جنسی بزرگسالی، ریشه در دوران کودکی دارد. بنابراین، این حوزه از دشوارترین بخشهای تربیت میباشد، چرا که از یک طرف والدین در مورد آگاه کردن فرزندان خود در این مسایل در هراس هستند و این تصور را دارند که آگاهی فرزندانشان نسبت به این مسایل، باعث گمراهی آنها خواهد شد و از طرف دیگر، حجب و حیا و شرم والدین نیز در ارایه این دست اطلاعات به فرزندان، باعث ایجاد چالش برای آنان در این مسأله میشود. والدین، طبیعیترین مربیان جنسی کودک هستند و مهمترین نقش را در آمادهسازی کودکان برای رویارویی با تنشها و ابهامات زندگی جنسی کودک دارند.
مشکل موجود در مسیر تربیت جنسی کودکان، نداشتن آگاهی و حجب کاذب است.
این دو عامل مانع ارتباط بین والدین و فرزندان برای بیان حقایق به روش اصولی و صحیح میشود. نیازهای والدین در این خصوص مشخص نیست و والدین هنوز تعریف درستی از آموزش جنسی ندارند و این امر بر چالش ذهنی آنها میافزاید به هر میزان که والدین در این نوع آموزش از روشها و برنامه های جامع، اصولی و منطقی استفاده کنند، تربیت جنسی کاملتری انجام خواهد شد.
نقش نگرش ها و ساختار ارزشی در توجه به آموزش و تربیت جنسی:
این حوزه مانند دیگر شقوق تربیتی، هنجار و وابسته به ملاک ها و ارزش های حکم بر جامعه و مرد است و اهداف و مبانی، اصول و روش های آن نیز از نوع نگاه حاکم بر پدیده نشأت می گیرد.
فرهنگ ها و نگرش هایی که این حوزه را نهی میکنند مانع اصلی برای سلامت جنسی هستند. چنین فرهنگ هایی صحبت در مورد این دست اطلاعات را مشوقی برای داشتن رابطه جنسی قبل از ازدواج می دانند از آنجایی که نگرش ها، تفکرات زیر بنایی رفتار و عمل هستند و نگرش افراد در مورد یک مسئله عامل مهمی در اقدام به انجام دادن یا ندادن یك رفتار است.
بنابراین به منظور تسهیل روند چنین آموزش هایی، تغییر نگرش والدین و مربیان باید در اولویت قرار گیرد که این مهم به طور ویژه در جریان آموزش های مستمر آن ها امکان پذیر خواهد شد.
با توجه به اهمیت این مسئله در کشور ما نگرش برنامه ریزان و سایر افراد جامعه بخش مهمی از ارکان تعلیم و آموزش اسلامی و آگاهی از نگرش های گروه مذکور به عنوان عوامل مؤثر در این آموزش در تدوین برنام ی جامع ، هم سو و متناسب با فرهنگ و نیازهای جامع لازم بنظر می رسد.
در مبارزه با سوء تفاهمات و سوء برداشت هایی ک به طور مستقیم بر سلامت جنسی افراد تأثیر می گذارند ضروری است ک دانش جنسی افراد با ارایه اطلاعات صحیح و شفاف بهبود یابد و در این مسیر تغییر نگرش ها نیز بویژه نگرش های جنسی ک تا اندازه زیادی وابسته به تغییر در سطح آگاهی افراد هستند، سمت و سویی سلامت محور یابند، بنابراین نه تنها مربیان و والدین در مراقبت از کودکان بلکه سیاست گذاران و برنام ریزان نیز باید در تدوین و پایه گذاری سیاست های شفاف ،مشخص و کاربردی گام اساسی بردارند.
نویسنده: زهرا میرشجاعی، مشاور خانواده